De drie regionale aardappelkwekers verenigingen (AKV’s) bieden de Cursus Aardappelveredeling in 2022 opnieuw aan. Naast diverse aspecten rond de veredeling, en ras-introductie maken de teelt-technische onderwerpen bodem, bemesting en ziekten en gebreken onderdeel uit van het cursuspakket.
Deze cursus, gestart in 2008 in het kader van het Bioimpuls Veredelingsproject heeft sinds 2014 een vaste plaats in de aardappelsector gekregen. Zowel biologische- als gangbare telers, aspirant en professionele kwekers hebben door de jaren heen de cursus gevolgd. Maar ook andere belangstellenden die kennis willen uitwisselen over de veredeling en marktintroductie maken deel uit van de doelgroep. Toegevoegd worden dit jaar de modules bodem en bemesting alsmede de module ziekten en gebreken. Onderwerpen die aansluiten bij het beproeven en ontwikkelen van nieuwe rassen krijgen hier met name aandacht.
Voor wie?
De cursus is geschikt voor zowel beginnende als ervaren aardappel-(hobby)kwekers uit de gangbare en biologische landbouw. Ook aardappeltelers en andere aardappeldeskundigen geïnteresseerd in de achtergronden en de verschillende fasen van het aardappelkweken en het opstellen van een gedegen teeltadvies zijn van harte welkom.
Door wie?
Docenten zijn Jacob Eising en Arjen van Buuren (Aeres Hogeschool), beide met een rijke ervaring in zowel aardappelkweken, teelt-technische aspecten als onderwijs. Tijdens deze cursus is er de mogelijkheid tot het volgen van de extra modules. De module bodem en bemesting wordt gegeven door Anna Zwijnenburg, met expertise op het gebied van bodem, bodemvruchtbaarheid, bemestingen en vruchtwisseling, De module ziekten en gebreken wordt verzorgd door Maries Elemans, werkzaam bij de NAO (Nederlandse Aardappel Organisatie) en dagelijks berokken bij kwaliteitsaspecten van zowel pootgoed- als consumptie aardappelen. De cursus wordt gecoördineerd door Pietie Pollema (Vereniging Fries-Groningse Aardappelkwekers) en Frits Werkman (Vereniging van Drentse en Groninger Aardappelkwekers).
Waarom deze cursus?
Nederland kent binnen de aardappelveredeling een uniek ‘hobbykweek-systeem’ waarbij vooral aardappeltelers betrokken worden in de selectie van het kweekmateriaal, al dan niet in directe samenwerking met commerciële kweekbedrijven. Mede dankzij dit unieke aardappelhobbykweekmodel en de begeleiding tijdens de introductie van de nieuwe rassen, is de Nederlandse aardappelsector groot geworden. De bijdrage van hobby-kwekers is nog steeds van belang. Verdieping van kennis over de veredeling en teelt ondersteunt het selectiewerk en het rendement in de teelt.
Tijd en plaats
Vier theoriemiddagen op dinsdag 25 januari en 1, 8 en 15 februari 2022 van 13:00-16:30 uur aan de Aeres Hogeschool, De Drieslag 4, 8251 JZ Dronten. De twee extra modules worden ook op deze locatie gegeven en wel op 8 en 15 maart 2022. Verder is er dinsdagmiddag 29 maart een excursie naar Wageningen University & Research. Tenslotte een excursie naar een kweekbedrijf en de proefboerderij van de NAK in juli.
Cursusmateriaal
U ontvangt een cursusmap met sheets, het kweekboek met achtergrondinformatie over het kweken en een certificaat van deelname.
Meer informatie en opgeven
Voor informatie kunt u bellen met Pietie Pollema, 06-10784518. Aanmelden graag vóór 15 januari 2022 door een mail te sturen naar j.pollema@comveeweb.nl. Na aanmelding ontvangt u een bevestiging van deelname, een deelnemerslijst om desgewenst te carpoolen en een factuur voor de kosten van deelname à € 450,- (inclusief kweekboek). Daarnaast wordt er voor de extra modules € 50,- per dagdeel in rekening gebracht. Het cursusgeld dient u vóór aanvang van de cursus te voldoen.
Inhoud cursus 2022
25 januari, 13.00 – 16.30 uur. Dag 1: Introductie en context
De geschiedenis van de aardappelveredeling in Nederland en de invloed van zowel de hobbykwekers als de professionele kweekbedrijven. Overzicht van de fasen in het veredelingsproces, de diverse kweekdoelen, de diverse marktsegmenten en de vooruitgang gerealiseerd door de veredeling. Welke ziekten spelen een rol bij de veredeling?
1 februari, 13.00 – 16.30 uur – Dag 2: Theorie en praktijk
Basisbegrippen van de genetica: de (eenvoudige en polygene) overerving van eigenschappen en verschillen tussen diploïde en tetraploïde overerving. Wat is het verschil tussen kwalitatieve en kwantitatieve selectie? Het ontwikkelen en gebruik van (moleculaire) merkers. Het stapelen van resistentiegenen. Wat is hybride veredeling?
8 Februari, 13.00 – 16.30 uur. Dag 3: Nieuwe veredelingstechnieken, hobbymatig kweken.
Hoe bedenk je een kruisingsprogramma? Hoe doe je dat nou concreet: kruisen, zaaien, pootgoed klaarzetten en poten? Hoe deel je proefvelden in, in binnen- en buitenland? Waarop selecteer je en in welk stadium? Wetgeving en de toekomst van de aardappelveredeling. Kennismaken met een biologisch aardappelveredelingsprogramma.
15 Februari, 13.00 – 16.30 uur. Dag 4: Marktintroductie en het opstellen van een (concept) teeltadvies
Hoe introduceer je een ras in de markt/hoe kies je een vertegenwoordiger? Hoe organiseer je de vermeerdering van een nieuw ras, het in vitro brengen en het produceren van miniknollen. Registratie van nieuwe rassen door de Raad voor Plantenrassen en Keuring & Certificering van kweekmateriaal en pootgoed door de NAK. Teelttechnische aspecten die van belang zijn voor een rasbeschrijving.
8 maart, 13.00 – 16.30 uur. Dag 5: Aandacht voor de meest relevante ziekten, plagen en gebreken.
Parate kennis over aardappelziekten, plagen en gebreken zijn een essentieel onderdeel van het kweken en introduceren van nieuwe rassen. Tijdens deze module zullen de belangrijkste belagers in de aardappelteelt en de herkenning daarvan aan de orde komen.
15 maart, 13.00 – 16.30 uur. Dag 6: Bodem en bemestingsaspecten in de aardappelteelt.
Om een betrouwbaar proefveld aan te leggen is het belangrijk om kennis te hebben van de bodemgesteldheid en de bemestingssituatie van het perceel. Naast de basiskennis over de bemesting en het leren lezen van een chemische bodemanalyse komt het bouwplan en het beoordelen van een bodemstructuur aan de orde.
29 maart, 13.00 – 16.30 uur. Excursie: Praktisch veredelingsonderzoek
Bezoek aan Wageningen University & Research. Een praktische aardappelveredelaar, werkzaam aan de universiteit vertelt over de diverse aspecten die een rol spelen in de moderne aardappelveredeling.
Nog te bepalen in juli. Excursie: Aardappelveredeling in de praktijk
Bezoek aan een kweekbedrijf met daarbij aandacht voor selectie van kweekmateriaal in de praktijk. Bezoek aan het NAK stammencontrole- en ziekteherkenningsveld: keuring te velde in de praktijk.
